Mediacja okołorozwodowa

Mediacja okołorozwodowa, ukierunkowana na ustalenie warunków rozstania, odnosi się do takiego etapu związku, w którym strony podjęły decyzję o rozstaniu czy rozwodzie, nie są już zainteresowane próbą pojednania jako partnerów, ale rozstanie chcą przeprowadzić w spokojnej atmosferze i w konstruktywny sposób. Osoby, korzystające z mediacji, mają szansę zadbać o wzajemne potrzeby na dzień dzisiejszy, zabezpieczyć wzajemne potrzeby na przyszłość, a przede wszystkim rozstać się z godnością, bez walki o przysłowiową „łyżeczkę do herbaty” czy walcząc dzieckiem, jako narzędziem przetargowym. Szczególnym beneficjentem mediacji około rozwodowej są małoletnie dzieci, chronione w ten sposób przed popadnięciem w konflikt lojalnościowym wobec obojga rodziców.

Niestety rozwód przeprowadzany przed sądem, bez możliwości skorzystania z nieformalnych, poufnych rozmów, bez czasu na omówienie wzajemnych potrzeb rodziców i samego dziecka często sprzyja ich oddaleniu się od siebie i trudnościom we współpracy po otrzymaniu wyroku sądu. Mediacja, przez samą procedurę oraz czas daje to wszystko, czego rodzicom brakuje na sali sądowej, by rozstać się po ludzku.

Małżonkowie, zanim złożą pozew rozwodowy do sądu, mogą w ramach mediacji ustalić wszystko to, co dotyczy ich związku i pochodzących z niego dzieci, jak wyrażenie woli w zakresie:

1. Sposobu rozstania (z orzeczeniem winy czy bez), władzy rodzicielskiej (wspólna władza rodzicielska; dla jednego z rodziców z ograniczeniem dla drugiego itp.)

2. Miejsca zamieszkania dzieci (u jednego z rodziców czy naprzemiennie u obojga),

3. Wysokości i sposobu płatności alimentów (na dzieci lub współmałżonka),

4. Sposobu sprawowania opieki na małoletnimi dziećmi (często nazywane ustaleniem kontaktów z dziećmi – opieka naprzemienna; opieka stała u jednego rodzica ze wsparciem drugiego),

5. Ustalenie sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania czy podjęcie decyzji co do podziału majątku wspólnego.

Całość pracy mediacyjnej skoncentrowana jest na jakości rozstania, dbałości o wolę obu stron, a jeżeli ze związku pochodzą dzieci, wtedy przede wszystkim na zaspokojeniu potrzeb emocjonalnych i egzystencjalnych małoletnich dzieci. Mediacja pomaga dotychczasowym partnerom stopniowo przejść z relacji małżeńskiej do relacji rodzicielskiej, która będzie wiązała ich ze sobą na całe życie.

Warto więc zadbać o nową relację w taki sposób, aby pomagała, a nie utrudniała sprawowanie opieki nad wspólnymi dziećmi.

Konstruktywne rozstanie partnerów zwiększa szanse na dojrzałe budowanie relacji rodzicielskiej między nimi.

Mediacja opiekuńcza

Mediacja opiekuńcza ma swoje główne zastosowanie po rozwodzie czy w trakcie separacji partnerów, gdy szczegóły opieki nad małoletnimi dziećmi nie zostały wskazane w wyroku sądu. Stosowana jest również w trakcie trwania małżeństwa czy związku partnerskiego, w którym role i zadania rodziców są niejasne, sprzeczne lub niezrównoważone, przyczyniając się do zaniedbań wobec dzieci, przemocy, chaosu czy poczucia braku bezpieczeństwa.

Pozwala rodzicom, w warunkach przyjaznej, partnerskiej rozmowy, ustalić zasady kontaktowania się z dziećmi, w tym: dni powszednie i weekendy, godziny spotkań, wakacje, ferie, święta. Mediacje umożliwiają podział między rodzicami obowiązków i zadań, ustalenie sposobu ich wychowywania, radzenia sobie z sytuacjami wychowawczo trudnymi, ujednolicając system lub pracując nad uzupełnieniem wzajemnych działań.

Rozwód tego nie daje, często z uwagi na nadmierne obciążenie sędziów orzekających w sprawach około rozwodowych zbyt dużą ilością spraw przypadających na jednego sędziego.

Mediacja opiekuńcza może również dotyczyć osób starszych, wymagających od rodziny opieki, które były dotychczas zaniedbywane lub działa im się krzywda.

Praca mediacyjna skoncentrowana jest na potrzebach podopiecznych. Uczy opiekunów dystansu do własnych emocji i zachęca do rezygnacji z rywalizacji na rzecz współpracy. Umożliwia przyjrzenie się konfliktowi lojalnościowemu, czym on jest i jakie niesie ze sobą zagrożenia dla poczucia bezpieczeństwa dziecka. Ułatwia wypracowanie porozumienia dostosowanego do potrzeb dziecka i rodziców, ale też ich możliwości logistycznych, organizacyjnych, finansowych. Porozumienia mediacyjne są często bardziej adekwatne w stosunku do sytuacji rodziny niż wyrok sądu.